Entries from August 2019 ↓

Ваякі адступілі

Згодна з апошнімі папраўкамі ў “Закон аб адтэрміноўках”, у армію ўсё ж не пойдуць тыя, хто паступіў на магістратуру да 10 жніўня. Відавочна, што гэта – тактычная саступка перад пагрозай магчымых пратэстаў. Як толькі яны перахлынулі межы віртуальнай прасторы (па рэгіёнах пачалі расклейваць улёткі, у Гародні хлопцаў з імі нават прынялі менты) – адразу рэакцыя.

А ўсяго пару дзён таму я пісаў, што планаваны час пратэстаў супадае па часе з выбарамі ў Палатку, што можа патэнцыйна даць вельмі небяспечную сумесь і адкрыць перад незадаволенымі студэнтамі вакно магчымасцяў (уздзеянне на ўладу праз байкот выбараў). Відаць, у калідорах улады гэта таксама ўцямілі і вырашылі пайсці на саступкі (прытым кароткатэрміновыя: “гэты год ужо няхай пагуляюць, каб не лямантавалі, а там паглядзім”). Улады спужаліся і далі заднюю – гэта факт. Аднак пераацэніваць гэтую саступку ня варта. Студэнтаў усё роўна будуць заганяць у армію – проста гэта адбудзецца на год пазней. І ў гэтым годзе, па ўсім відаць, пратэстаў дакладна не будзе. Пачнуцца яны, відаць, толькі калі першых студэнтаў пачнуць забіраць у армію літаральна з-за парты: як і дармаедскія пратэсты адбыліся не тады, калі прынялі закон, а калі людзям пачалі прыходзіць лісты шчасця.

Заўважце, тут і там улада і прыгнечаныя фактычна дэманструюць адную і тую ж мадэль паводзінаў. Людзі не шавеляцца, пакуль іх не пачне закранаць асабіста (нават калі звіздец насоўваўся максімальна відавочна). Улады не думаюць аб наступствах сваіх дзеянняў, пакуль гэтыя дзеянні не ўдараць па галаве. Карацей, адны і другія жывуць па прынцыпу «заўтра будзе заўтра». Нацыянальнае гэта ў нас, ці што?

 

Почему в 2019-м не работает логика?

Наткнулся на любопытную статью о феномене интеллектуальной слепоты. Раньше, в эпоху просвещения, считалось, что люди совершают плохие поступки, строят несправедливые общественные системы и жрут друг друга потому, что не имеют достаточно знаний. Вот стоит только их просветить – заменить мракобесие научной информацией – и обществе сразу станет гуманным. Оказалось, что это не так.

В эпоху постправды и фейковых новостей ситуация усугубилась тем что на место “правды” в человеческом мозгу претендует неимоверное количество самой разной информации, из которой 90% – шлак и разноформатная ложь. И, что самое интересное, люди не очень-то спешат расставаться с ней, даже если им были предъявлены неопровержимые доказательства того, что это – ложь. Впервые в полном масштабе я с этим столкнулся, когда пообщался с убеждёнными ватниками. Им показываешь твиты “ополченцев” о том, что они сами сбили малазийский Боинг над Донбассом, всё равно “Боинг сбили хохлы”, показываешь свидетельства российских солдат попавших в плен, всё равно “российских солдат на Донбассе нет”. Люди держатся за свою картину мира всеми зубами и когтями. Факты нивелируются через постановку их источника под сомнение: “Где ты это прочитал? В интернете? В этой помойке?” Авторитетные мнения обесцениваются – “да посмотри на твоего учёного – он же америкос\либераст\жыдЪ”, логика же попросту игнорируется. Вот тут рассказал подробно и с эмоциями, как это происходило.

Авторы статьи считают. что причина такого поведения – в биологических приспособленческих механизмах. Возможно и так. Но я вижу, как минимум, ещё одну – социально-политическую причину. Это отсутствие веры в медиа и властные институты, которые полностью дискредитировали себя своей ложью и лицемерием. Если лгут президенты и журналисты, почему кто-то с научной степенью должен быть честнее? Если государство уже не раз замечено в грязных манипуляциях, почему бы ему не скрывать правду о нибиру\рептилоидах\аннунаках? И так далее. В обществе нету единого авторитета. И хотя сегодня его место занимают антинаучные бредни или теории заговора, возможно, этот факт также открывает окно возможностей и для позитивных знаний – о том, что, вопреки вранью властей и СМИ, другой мир возможен и куда более приятен чем существующий.

Непачутыя галасы Бліжняга ўсходу (відэа)

Рэдкі прыклад адекватнага левага погляду на нацыянальнае пытанне. Аўтар відэа спрабуе шагнуць за звычайныя рамкі інтерсекцыянальнага і пры гэтым еўропацэнтрычнага разумення сабжу. Высветліць, чаму так атрымоўваецца, што імкнучыся быць анты-каланіялістамі і анты-расістамі, левыя скатваюцца ледзь не ў зваротны расізм.

Больш канкрэтна, ў відосе ідзе гаворка пра езідаў – хрысціянскую народнасць, якая пакутуе ад страшэннага прыгнёту. Прыгнёту які, аднак, амаль цалкам ігнаруецца еўрапейскім леваліберальным мэйнстрымам, бо апошні занадта засяроджаны на пошуках ісламафобіі ў самой Еўропе. Парадаксальна, але гэта прыводзіць да таго, што павестка абароны прыгнечаных меншасцяў, калі гэта хрысціяне – манапалізуецца правамі.

Відэа на ангельскай мове, але даволі простае для разумення. Вельмі раю.

Выбары і студэнты

Лукашэнка прызначыў парламенцкія выбары на 17 лістапада. Судзячы па ўсім, тады ж – увосень – адбудуцца пратэсты студэнтаў у сувязі з Законам аб адтэрміноўках. Прынамсі, ёсць спробы такія пратэсты арганізаваць.
Гэтае супадзенне бачыцца вельмі ўдачным для студэнтаў. Выбарчая кампанія ў Беларусі гэта той рэдкі выпадак, калі дзяржава патрабуе ад грамадзян пэўнай мабілізацыі: то бок устаць з канапы і пайсці зрабіць што-небудзь для рэжыму.

Тут трэба разумець, што Беларусь – гэта аўтарытарызм не мабілізацыйнага а падданніцкага тыпу. То бок калі ў некаторых дыктатурах (ад Венесуэлы да Трэцяга рэйху) ад грамадзян патрабуецца актыўны ўдзел у палітыцы, дзеянні дзеля правадыра і рэжыму (шэсці, мітынгі ў падтрымку правадыра, збіццё ягоных апанентаў, ажно да з’яўлення праўладных узброеных міліцый), у Беларусі паказчык лаяльнасці, гэта наадварот, максімальная пасіўнасць у палітыцы. Рэжым не рызыкуе ствараць пад сябе партыі ўлады і нейкія сацыяльна-актыўныя арганізацыі якія маглі б выступіць як самастойная сіла. Прычын гэтага шмат, адна з галоўных у тым, што беларускі рэжым не мае ідэалогіі, якая магла б падняць людзей на сацыяльнае дзеянне.

Дык вось, па ўсім бачна, што арганізацыя яўкі на выбарах, у тым ліку абсалютна беззубых і бессэнсоўных парламенцкіх выбарах, з’яўляецца для рэжыму прынцыповай рэччу. Ён затрачвае каласальныя рэсурсы як на забеспячэнне гэтай яўкі так і на яе фальсіфікацыю. Думаю, гэта абумоўлена тым што для беларускага рэжыму па-ранейшаму вельмі важна не згубіць легітымнасць як у вачах народа так і ў сваіх вачах. Дзяржаве важна мець доказы: хаця б фармальныя, хаця б фальсіфікаваныя – што яна кіруе ад імя народу.

Ударыўшы ў гэтую кропку: то бок масава адмовіўшыся ад прымусовага ўдзелу ў парламенцкіх выбарах, нягледзячы на пагрозы, матэрыяльныя заахвочванні і шантаж, студэнты маглі б ударыць па вельмі балючай кропцы, прадэманстраваўшы рэжыму сваю нелаяльнасць. А калі вялікія слаі насельніцтва дэманструюць беларускай дзяржаве сваю нелаяльнасць, яна, асэнсоўваючы магчымыя наступствы, можа адступіць – гэта мы ўжо назіралі не раз. Такім чынам, байкот выбараў, мог бы стаць вельмі моцным інструментам кампаніі ProtestBY. Прынамсі, куды больш моцным, чым бясконцая падача петыцый.

Как сохранить здоровье в тюрьме? Семинар в Минске

 

Друзья, 19 августа я провожу очередной семинар. На этот раз тема: как сохранить здоровье в тюрьме.

Всё как обычно: три часа сжатого изложения, слайды, ответы на ваши вопросы. В этот раз пришедшие получат чек-листы и памятки с важной информацией.

Семинар будет полезен родственникам заключенных, тем кто готовит себя к тюрьме и тем кто недавно вышел из мест заключения.

Начало: 18.30
Место: Минск, ул.Шорная, 20 (“Кто такой Джон Голт?”)
Вход: 20р.

Событие в ФБ
Событие в ВК

Бутэлька лепей за дубінку

Файны артыкул на навіны.бай на тэму алкагалізацыі беларусаў і каму гэта карысна.

Заўсёды казаў, што роля алкаголю як сацыяльнага рэгулятара моцна недаацэненая нашымі сацыёлагамі і палітолагамі. Беларусь – адна з самых пітушчых краінаў свету. І ў той жа час – адзіная краіна з аўтакратычным рэжымам ў Еўропе. І гэта не супадзенне. Масавае спажыванне алкаголю выступае сацыяльным транквілізатарам, сродкам тушэння пераманентнай незадаволенасці жыццём, і тым самым не дае гэтай незадаволенасці выйсці азначаныя межы і перайсці ў палітычнае рэчышча. Пісаў аб гэтым яшчэ даўно ў сваім артыкуле на Новым Часе.

Такім чынам, у Беларусі тры галоўных інструмента кантролю, якія гарантуюць пакору насельніцтва: дубінка, тэлевізар, алкаголь.

Добра, што нехта яшчэ звяртае ўвагу на гэтую праблему. Вельмі раю прачытаць гэты матэрыял. Дадам толькі, што тут трэба весці гаворку не пра хранічных алкаголікаў (якіх сярод беларусаў усё ж меншасць) а якраз пра тое памяркоўнае спажыванне алкаголю, якім займаецца большасць насельніцтва. Раз-два на тыдзень – цалкам дастаткова для таго каб замест стратэгіі барацьбы чалавек абіраў стратэгію прыстасавання. Што і трэба ўладам.

Moscow protests and us

Thanks to comrade from the blog THE RUSSIAN READER for translating my text regarding the Moscow protests. Shortly: here is what we should learn from them for the future revolt in Belarus.

 

Mikola Dziadok: What We Can Learn from the Moscow Protests

Уроки московских протестов

Вчера в Москве прошла одна из крупнейших акций протеста с массовым хапуном. Оценки количества участников разнятся от 1 500 до 10 000. Задержанных — 1001 человек. Учитывая, что Беларусь и Россия всё время обмениваются опытом по подавлению протестов, и, как настоящие автократии, вкидывают в это дело гигантские ресурсы, нам очень важно изучить опыт Москвы, чтобы впоследствии сделать своё восстание более эффективным.

Самое главное, что бросается в глаза: власть подготовилась. Подготовилась основательно и серьезно. Где-то наверху у них сидят очень неглупые люди, которые представляли, что будет, и как с этим максимально эффективно справиться. Они не просто выпустили на улицы кучу ОМОНа который всех побил и разогнал, а применили целый комплекс продуманных и взаимодополняющих мер.

Тезисно перечислим, какие из этого мы можем извлечь уроки для себя:

1. Менты боятся деанона. На этом протесте, в отличие от предыдущего, ОМОНовцы были в масках, потому что тех, кто открыл своё лицо после 27 июля начали массово деанонить и травить в соцсетях. Они боятся за свою личную безопасность – а значит чем дальше, тем больше осознают свою смертность и физическую уязвимость. Это хорошо.

Любопытно также, что через громкоговоритель, убеждая собравшихся разойтись, мент-пропагандист апеллировал к национальному единству. Из мегафона звучало:«Уважаемые граждане, не нарушайте общественный порядок. Сотрудники Росгвардии несут службу для обеспечения вашей безопасности. Среди них большая часть — это ваши сыновья. Не нарушайте общественный порядок и закон».

Мы ещё услышим – ох, не раз услышим! – такое на протестах в Минске от “умеренной оппозиции”, всевозможных переговорищков и искателей компромиссов, которые повылазят как черви из сырой земли, как только трон под Лукой зашатается. Но это отдельная тема.

2. Власти никак не стесняют себя в привлечении ресурсов: кроме десятков тысяч личного состава применяются вертолёты. Через давление на частные компании их заставляют перейти на сторону зла:

а) Каршеринг YouDrive запретил оставлять автомобили внутри Садового кольца.

б) Отключение операторами мобильного интернета.

в) Отключение интернета в близлежащих заведениях общепита

3. Большие силы были кинуты властью на цифровой фронт:

а) DDoS-атака на основные оппозиционные сайты.

б) Активация провластных троллей в комментариях и группах в соцсетях. Активнейшее клепание боевых картиночек, реакций “простых граждан” и пр.

4. Как всегда. власти боятся радикализации протестов. У рандомных прохожих проверяли сумки: ищут газовые баллончики и всё что может быть использовано в качестве оружия. Категория риска – мужчины среднего возраста. Этот факт говорит сам за себя.

5. У задержанных отбирают на 2 недели мобильники под предлогом того, что это вещдоки по уголовному делу. Позже пытаются их вскрыть (оборудование для этого авторитарным странам поставляют израильские и китайские компании). Шифруйте свои мобильные устройства! Вовремя обновляйте их операционки.

6. Нещадно и без колебания возбуждаются уголовные дела. Цель одна – запугивание. Как это я от уютного дома и семьи на долгие годы перемещусь в тюремную камеру?

Выводы:

– Децентрализованные протесты работают. В целом, при прочем равном количестве людей, для подавления таковых власти нужно привлечь куда больше ресурсов, чем для протестов централизованных.

– А правовые механизмы – нет. Не пускать к задержанным адвокатов, детских омбудсменов? Избивать тех, кто не сопротивляется, не оказывать медицинскую помощь, принудительно брать отпечатки пальцев? Легко. Псы в погонах охраняют не закон, они охраняют привилегии элит, их власть и собственность. Поэтому за прямым, наглым и длящимся нарушением закона дело не станет. Отсюда логичный вывод, что пытаться удержать протест и свои действия в рамках закона, бесконечно апеллировать к закону как к высшей ценности, и, тем более, объявлять «провокаторами» протестующих которые нарушают закон (это очень любят делать представители системой оппозиции) – глупо и недальновидно.. Это как пытаться победить, воюя по правилам которые написал твой враг. Поэтому все эти пафосные чтения конституции ОМОНовцам это очень красиво, но наивно и несерьезно. Им льготная квартира и премия важней тысячи Конституций.

Это, конечно, не значит, что нужно применять насилие налево-направо. Просто следует помнить, что мы имеем априорное право на самооборону.

В заключение важно сказать, что на разгоне был замечен сбежавший из Украины бывший заместитель командира «Беркута» Сергей Кусюк, отметившийся крайней жестокостью при подавлении Майдана. Российская власть поступает умно – берёт себе на службу тех, за кем сожжены мосты. Ему некуда бежать, негде скрыться. Если режим в РФ рухнет, его и им подобных ждёт смерть или пожизненное. Поэтому за эту власть он будет рвать и грызть зубами до самого конца. Соответственно, для противостояния этим извергам нужны те, кто готов точно так же идти до конца – но уже на стороне добра. Вывод прост: готовьте себя.

Texas mass shooting

It is so symbolic that the mass shooting in El Paso, performed by the ultra-right, literally coincided with an attempt of Trump to declare Antifa a terrorist organization.

Найгоршае правіла жыцця

Даўно хацеў пракаментаваць гэтае выказванне Святланы Алексіевіч, ды толькі зараз дайшлі рукі.

(пра Алеся Адамовіча) “Мальчиком ушел воевать с фашизмом, всю жизнь воевал и умер (погиб!) на этой же баррикаде. И это вся жизнь?» И у меня возник протест: «Не хочу больше на баррикаду. Это моя единственная жизнь».” – сказала спадарыня Святлана ў адным з інтэрвью. Фразу вынеслі ў загаловак, відаць, яна і рэдактару спадабалася. Я б можа і не звярнуў на гэта ўвагу, калі б не гучалі так часта галасы аб тым што Алексіевіч – маральны аўтарытэт для беларусаў,і уплывовая асоба, ледзь не нацыянальная лідарка .

Што не так?

1. Мы, беларусы, 25 год жывем у аўтарытарнай краіне. Для цэлага пакалення, соцень тысяч людзей, культурнай нормай, а тое і сэнсам жыцця стала змаганне за перамены. Сярод адукаванай і грамадска актыўнай праслойкі беларусаў быць прыхільнікам улады – маветон. Заўважу што і сама Алексіевіч у многім сама стала папулярнай у Беларусі дзякуючы таму што не баялася крытычна выказвацца наконт улады і яе асобных прадстаўнікоў – за гэта яна атрымала любоў незалежных СМІ, частую цытаванасць і папулярнасць сярод людзей з актыўнай грамадскай пазіцыяй.
За час дыктатуры дзясяткі тысяч людзей прайшлі праз затрыманні, арышты, вобшукі, штрафы, здавальненні з працы, выгнанні з універсітэтаў і турэмныя тэрміны. За тое што пайшлі на гэтыя самыя “барыкады”. Такімі словамі абясцэніваюцца гэтыя ахвяры, і сама ідэя самаахвяравання дзеля вышэйшых ідэалаў.

2. На індывідуальным узроўні кожны, вядома, мае права думаць так як хоча. Аднак трэба памятаць, што калі ты лідар меркаванняў – ты задаеш культурную норму. У тым ліку, для актыўнай (умоўна апазіцыйнай) частцы грамадства. І зараз, калі гэтае грамадства і так запужанае, затюканнае, баіцца выйсці на вуліцу, нават прытым што “усе ўсё разумеюць”, Алексіевіч яшчэ больш падпітала ягоны страх уласным прыкладам, аповедам аб тым як кепска на тых “барыкадах”?

Дадам да таго ж што “барыкады” тут умоўныя – яны не маюць на ўвазе фізічнага ўзброеннага супрацьстаяння з уладай (дзе сапраўды можна было б пакінуць жыццё). З кантэксту фразы гаворка ідзе ўсяго толькі пра заняцце актыўнай і рызыкоўнай грамадскай пазіцыі.

Я не маю маральнага права асудзіць кагось за тое што ён\яна паставілі свой асабісты дабрабыт і бяспеку вышэй за асабістую годнасць і лёс свайго народу. Гэта асабісты выбар кожнага, які кожны робіць сыходзячы з наяўнасці ў сябе ўнутраных рэсурсаў і ўласнай маральнай парадыгмы. Аднак трансляцыя такіх каштоўнасцяў у эфір – адназначная шкода для грамадства, асабліва ў аўтарытарнай краіне. Гэта прывіццё і без таго запужаным людзям інстынкту “маленькага чалавека”, гэта ліццё вады на млын ўлады, якая сама нам увесь час нагадвае сваім дубінкамі, турмамі і рэпрэсіямі: “вы ўпэўненыя, што хочаце на барыкады? Не забывайцеся – гэта вашае адзіне жыццё!”

3. Усе тыя матэрыяльныя і палітычныя даброты, якімі карыстаюцца жыхары большай часткі свету, у тым ліку Беларусі: 8-гадзінны працоўны дзень, фармальныя, кепскія але якія-ніякія выбары, адносная свабода слова, наяўнасць увогуле такой канцэпцыі як правы чалавека, абмежаванне правоў элітаў, былі дасягнутыя праз кроў і змаганне, у тым ліку на барыкадах.

Дзякуючы феміністкам, якія хадзілі на барыкады, Святлана Алексіевіч можа выказвацца ў СМІ і хадзіць не ў спадніцы да пят, а ў бруках, Алексіевіч часта піша пра час на зломе эпохаў, пераход ад СССР да капіталізму. Дык вось хочацца запытаць: што было б, калі б жыхары Румыніі, Польшчы, Чэхаславакіі, Усходняй Германіі разважалі б гэтаксама: “не хочам на барыкады, гэта нашае адзінае жыццё”? Баюся, нічога добрага.

Маральны аўтарытэт – калі мы, канешне, сыходзім з таго, што ён мусіць весці нас наперад, да прагрэсу і свабоды, – не можа вучыць сваіх суграмадзян пакоры, паслухмянству і канфармізму.

Логіку такога выказвання можна лёгка працягнуць далей: навошта двогулестанавіцца на абарону слабага, калі табе за гэта можа “прыляцець”? Калі ўсе вакол кажуць хлусню, навошта “лезці на барыкаду” і пачаць казаць праўду? Навошта «качаць правы» там дзе можна прамаўчаць? Што ты з гэтага паймееш акрамя праблем? Гэта ж тваё адзінае жыццё.

Не хацелася б каб нехта падумаў што я вырашыў “наехаць” на нашую Нобелеўскую лаўрэятку ці абясцэніць ейную асобу з-за аднаго гэтага выказвання. Не. Я думаю, Алексіевіч цалкам сабе добрая пісьменніца і хутчэй за ўсё някепскі чалавек з добрым сэрцам. Аднак калі нацыянальныя лідары і маральныя аўтарытэты будуць прыпаднасіць нам такія правілы жыцця, мы ніколі не пазбавімся ад няволі.