Чытаю зараз артыкул Дэвіда Грэбера “Новыя анархісты”, які прысвечаны нізавым антысістэмным рухам у ЗША. Аказваецца, там выпрацавана вельмі шмат інструментаў, каб нават у вялікіх групах прымаць рашэнні па прынцыпу кансэнсусу: калі працэс і вынік задавальняе ўсіх, і нічыё меркаванне не можа быць адсунута ў бок. Гэта і “акварыюм” і метады фасілітацыі, і разбіццё на афініці-групы. Прапануецца нават увядзенне асобных чувакоў які я б сачылі за атмасферай у групе. Важная асаблівасць кансэнсусу: любы ўдзельнік групы можа заблакаваць прыняцце любога рашэння.
Ведаю, што вялікая колькасць анархістаў лічыць кансэнсус адзіна магчымым спосабам прыняцця рашэнняў у анархісцкіх групах. Маўляў астатнія – недастаткова анархічныя. Але я з гэтым нязгодны. І вось чаму.
Кансэнсус стаіць на тым, што ўсе меркавання аднолькава цэнныя. З гэтага выцякае прынцып, што 1 чалавек можа заблакаваць рашэнне, якія ўхваляе 99. Аднак не ўсе меркаванні аднолькава цэнныя. Есць меркаванні больш цэнныя і менш цэнныя. Кожны чалавек мае права выказацца, быць пачутым і не быць асмеянным\прыніжаным за свае меркаванне. Але гэта не робіць кожнае меркаванне роўным з іншымі. Прычына простая: людзі ня роўныя па сваіх здольнасцях і магчымасцях.
Прывяду прыклад. Супольнасць вырашае, ці не выдзеліць грошы нейрахірургам на асваенне новай методыкі аперавання. Усе за. Але Мікола Дзядок блакуе выдзяленне грошай. На думку Міколы Дзядка, які перад гэтым прачытаў артыкул пра нейрахірургію на Вікіпедыі, гэты мэтад занадта небяспечны (адсотак выжываемасці толькі 80%), таму выкарыстоўваць яго ня варта – рызыка смерці пацыента занадта высокая. Усе аргументы нейрахірургаў пра мэтаздольнасць, статыстычныя выкладкі, расказы аб перспектывах разбіваюцца аб міколінае “не” (дарэчы, магчыма, адзін з вядучых нейрахірурагў проста аднойчы нахаміў Міколе Дзядку ў тралейбусе – вось ён і адыгрываецца).
Жарты жартамі, але асабістая практыка паказвае, што ў анархісцкіх групах, якое б не было адзінадушша наконт рашэння і ягоная аргументаванасць, амаль заўседы знойдзецца 1 чалавек, здольны адправіць на звалку ўсе думкі, аргументы і спадзяванні калектыву. Проста таму што ён\яна лічыць ГЭТАК!
Іншы прыклад. Супольнасць абмяркоўвае новыя правілы правядзення мітынгаў і шэсцяў. З 10 чалавек 9 галасуе за тое каб адмяніць усялякія правілы і дазволіць любыя лозунгі, шэсці, прыбраць міліцыянтаў і аўтазакі. Рашэнне патрымліваюць усе 9. Усе, акрамя аднаго – Ігара Шуневіча. Ён катэгарычна супраць і блакуе агульнае рашэнне. І можаце быць упэўненыя – ён будзе рабіць гэта да апошняга, колькі б яго не ўпрашвалі і колькі б аргументаў не прыводзілі. Проста таму што ён ненавіснік свабоды і садыст. Аднак згодна з прынцыпамі кансенсуса, ягонае меркаванне – такое ж цэннае як і меркаванне астатніх 9, і таму не можа быць абыйдзена
У кожнай групе, такім чынам, можа знайсціся (і вельмі часта знаходзіцца) чалавек, які альбо ад невуцтва, альбо па асабістых матывах, альбо з-за асаблівасцяў псіхікі, будзе рубіць мноігя рашэнні, сабатуючы тым самым працу групы.
Парадаксальна, але ў гэтым аўтарытарнаць кансенсуса. Воля 1 чалавека можа перавесіць волю 99. Такім чынам мізерная меншасць знішчае імкненні, спадзяванні і праекты абсалютнай большасці.
Вынікам гэтага, дарэчы, часта робіцца тое, што найбольш актыўныя сябры груп, людзі, якія часцей за ўсе праяўляюць ініцыятыву, крэатывяць, працуюць над стварэннем новага, проста выгараюць і перастаюць прымаць удзел у групе – бо што толку, калі твае ідэі рубяцца адна за другой?
Калі ўзяць за два палярныя віды такія тыпы прыняцця рашэнняў як іерархічны і кансенсусны, то мы пабачым, што яны ўвасабляюць сабой 2 якасці. З аднаго боку – эфектыўнасць, з іншага – псіхалагічны камфорт удзельнікаў групы. Іерархічны тып прыняцця рашэнняў хуткі і эфектыўны. Сказана – зроблена, і кропка. Але ён плюе на індывідуальныя свабоды чалавека, бо разглядае яго як інструмент для выканання волі вышэйшага. Кансенсус ставіць псіхалагічны камфорт і задавальненне кожнага ў галаву ўгла (бо ў выніку ніхто не застаецца пакрыўджаным, нават самы экстравагантны удзельнік групы), але моцна прайграе ў эфектыўнасці. Бо любое рашэнне можа быць зарублена любым. Не кажучы ўжо што гэта – вельмі павольны спосаб, які вымагае гадзіны і нават дні для выпрацоўкі рэальнай праграмы дзеянняў. Але анархізм патрабуе эфектыўнасці, як не круці, бо па сваей прыродзе гэта канфрантацыйны рух. Ён супрацьстаіць варожаму атачэнню Сістэмы, якое праяўляецца на палітычным, эканамічным і культурных узроўнях. І дазволіць сабе цалкам забіць на эфектыўнасць мы не можам. Дарэчы, тут адразу на памяць прыходзіць прыклад Рэч Паспалітай, дзе ўсе рашэнні прымаліся шляхтай на Соймах, і кожны меў права вета, якое выкарыстоўвалася без дай нагоды. Як вынік: цалкам неэфектыўная сістэма дзяржкіравання, слабасць перад знешнімі пагрозамі і татальны разрыў больш эфектыўнымі і моцнымі суседзямі.
Таму сутнасць анархісціх метадаў прыняцця рашэння – у знаходжанні баланса між эфектыўнасцю і псіхалагічным камфортам чальцоў, пры максімальна магчымай дэмакратычнасці.
Мае меркаванне: кансенсус прымянімы ў групах памерам 5-10 чалавек, не болей. Зрэдку – у групах большага памеру, але толькі калі яны ўжо вельмі гамагенныя па ідэях і каштоўнасцях. У астатніх выпадках рашэнні мусяць прымацца альбо звышмажарытарным галасаваннем (з правам меншасці дыстанцыявацца, калі гэта магчыма, ад выканання прынятага рашэння), альбо па прынцыпу «кансэнсус -%», што значыць: для прыняцця рашэнне трэба кансенсус 90-95% удзельнікаў групы).
Галасаванне кшталту 50%+1 не канае ў любым выпадку, бо стварае вялізарную пагрозу цэласнасці групы (менавіта з-за такога прынцыпу прыняцця рашэнняў часта раскалваюцца буйныя іерархічныя арганізацыі).
Акрамя таго, давайце ўзгадаем, што ва ўсіх хрэстаматыйных буйных прыкладах пабудовы анархісцкага грамадства (Гуляйпольшчына, Каталонія, Чыяпас, Ражава) кансэнсусу месца не было, акрамя самага базавага ўзроўня (некалькі дамоў што побач стаяць). Таму якім бы не хацелася нам усім бачыць нашае ідэальнае грамадства: са 100%-й задаволенасцю усіх усім, з прадуманым і адказным меркаваннем кожнага і адсутнасцю дэструктыўных блокаў – давайце глядзець на рэчы рэальна і ставіць сабе рэальныя мэты. І не забывацца, у якім свеце мы жывем.
п.с. размовы “да тое быў проста недастаткова апгрейднуты канесус, ты не бачыў сапраўднага кансенсусу” прыроўніваю да “ў СССР быў неправільны сацыялізм, вось пры правільным…”
Наведаў гарадскі пасёлак Акцябрскі ў Гомельскай вобласці каб ацаніць перспектывы вырошчвання насення Самаарганізацыі, Роўнасці і Самакіравання на прасторах Рудабельшчыны. Атрымалася няблага! Дзякуй Андрэю Павуку!
Чаму міліцыя дазваляе існаванне экстрэмісцкіх груповак? Якія механізмы правядзення палітычных рэпрэсій супраць радыкалаў? Чаго сілавікі страшацца найбольш? Аб гэтым і многім іншым – у маім новым аналітычным відэа.
Не забудзьцеся падпісаца на ютуб-канал “Radix” і паставіць галачку аб апавяшчэннях (цісніце “падпісацца” а потым званочак пад відэа).
Читаю регулярно разные украинские политические сообщества и прихожу к выводу, что многие украинцы нехило угорели в шовинистическом чаду. Постят вот картинки с недавних протестов против пенсионной реформы, а большинство комментариев к ним в духе: “Кацапы по природе не могут быть свободными”, “терпилы”, “это они за колбасу вышли, а не против войны в Украине”. А еще бесконечные язвы: то бунтуют неправильно, то ментов коктейлями молотова не жгут, то баррикады у них не такие, и вообще москали, что с них взять. И главное обоснованием этого является все чаще некое “прирожденное рабство” москалей.
Знаете, трудно найти более антироссийски настроенного человека, чем я, но увиденное оставляет довольно мерзкий осадок.
Во-первых, нельзя сравнивать рашку и Украину. Украинцы даже в худшие времена при Януковиче не жили при таком махровом авторитаризме, как сейчас в рашке. Следовательно, для выражения гражданской позиции там требуется куда большее мужества. Разница контекстов (сила репрессий, мощь пропагандистского аппарата, кол-во ментов на душу населения, не говоря уже об историческом бэкграунде) колоссальная.
Во-вторых, когда в Украине (уже при Порошенко) заблочили целые соцсети и ввели штрафы за пользование VPN, что-то я не наблюдал толп бунтующих украинцев на улицах. И Янукович много лет крал (и все это знали), и наступал на горло людям, прежде чем – так сошлись обстоятельства – против него развернулся Майдан. Поэтому не стоит себя переоценивать тоже.
В-третьих, неужели тяжело понять что любая нестабильность, и тем более массовый протест в России – на пользу Украине? Чем скорей в РФ начнут закипать свои проблемы, тем меньше у нее будет оставаться ресурсов на Крым, Донбасс и любые другие агрессивные действия против соседей. Любой протестующий в России, будь он хоть сто раз ватник – ОБЪЕКТИВНО союзник украинцев. Сознательное население страны-агрессора – первый друг жителей угнетённых ею стран. А такой издевательской реакцией вы лишь отталкиваете от себя реальных и потенциальных сочувствующих, усложняя жизнь – нет, не русским – а себе и своей стране.
п.с. уверен, что в моей ленте таких нет, просто размышления вслух.
Ну што, адбылося нечаканае. Шчыра кажучы, я да апошняга не верыў, што суд прыме рашэнне на карысць нас.
Зараз трошкі аналітыкі (куды ж без яе 😉. Прычына такога рашэння суду – канешне, не ў тым, што ў нас былі жалезныя довады на нашую карысць. Бо што такое твае довады ў судзе, калі супраць – вялікія грошы і сувязі ва ўладзе. Прычына ў іншым – ніхто там, “наверсе” не пажадаў упісвацца да Ізраілевіча да такой ступені каб уплываць на суд. Ён нікому не быў настолькі патрэбны каб вялікія шасцёрні ва ўладзе пачалі варушыцца на ягоную карысць. У больш шырокім сэнсе гэта азначае: улада не хоча замазвацца ў тэму Курапатаў і займаць бок бізнесоўцаў. То бок 100%-га кансесуса ва элітах па пытанню Курапат няма.
І, безумоўна, аграмадную ролю адыграла грамадская падтрымка на абедзьвух паседжаннях. 50 чалавек на першым судзе, 30 на другім. Уся прагрэсіўная грамадскасць – за нас. За Ізраілевіча – толькі ягоная адвакатка, занятая за вялікія грошы.
Некалькі словаў да псіхалагічнага партрэту Ізраілевіча. Гэты чалавек сябе ахарэктыразваў на працэсе, як кажуць, “ад” і “да”. Яго тыпаж – гэта тыпаж нахабніка, які дарваўся да вялікіх грошаў. Яго стыль – абражаць толькі тых, хто слабейшы за яго. Але розуму пры гэтым няшмат. Казаць “я поддерживаю ТБМ финансово”, а праз паўгадзіны “говорите по-русски, я не понимаю” – гэта што? Абражаць грамадскіх актывістаў у ФБ а потым скардзіцца на тое што табе пішуць “оскорбительные комментарии” – гэта як? Аркадзь Ізраілевіч – чалавек, якому хапала смеласці ў атачэнні сваіх быкоў прыгаць на абаронцаў Курапат, але не хапіла смеласці выслухаць вырак суда – ён збег перад абвяшчэнням рашэння. Не здолеў годна, па-мужчынскі, прыняць паразу.
Ну а ўсіх нашых віншую 🙂 Калі б перамаглі нашыя супернікі – гэта было б чарговае панурае беззаконне беларускага суду. А як перамаглі мы – гэта прэцэдзент, свята, сапраўднае здарэнне. Дзякуй усім вам
Больш агіднай прыдумкі, чым стварэнне “дармаедскіх камісій”, дзе атлусцелыя чыноўнікі, мусара з постнымі рыламі і тёткі з начосамі будуць вырашаць тунеядзец ты альбо не, нашая ўлада, нават калі б захцаела, не змагла б прыдумаць. Фішка гэтай навінкі ў тым, што для таго каб абгрунтаваць свае “цяжкія жыццёвыя абставіны” ты мусіш вываліць перад прадстаўнікамі вертыкалі дэталі свайго асабістага і сямейнага жыцця, побыту і матэрыяльнага становічша. А яны ж, канешне, будуць яшчэ ўдакладняючыя пытанні задаваць, і сумнявацца, і лавіць цябе на супярэчаннях.
І мы яшчэ пабачым цэлы стос мярзотных гісторый з гэтых ганебных судзілішчаў.
Аб тым, чаму дармаедскія камісіі – гэта крок да саслоўнага грамадства, мой артыкул на НЧ.
Говоря о политиках, люди часто задаются вопросом «откуда пришли эти люди», отмечая либо недостаток образования, либо отсутствие интеллекта обсуждаемых. На самом деле, несовместимость власти и рациональности — это один столпов политики. Поэтому наличие не одаренных «разумом» в привычном понимании этого слова политиков — это норма, которая воспроизводилась и будет воспроизводиться в дальнейшем. Дело в том, что одна из привилегий власти — это свобода конструировать реальность. Соответственно, чем больше власть, тем больше возможностей по конструированию реальности и меньше необходимость понимать то, как она действительно устроена.
Поэтому те же рассуждения о недалекости того же Трампа на самом деле не имеют смысла. Дело не только в том, что президент США сам создает реальность, но и в том, что для тех масштабных преобразований, к которым он считает себя предназначенным, необходима «вуаль иллюзии», о которой писал Ницше. По его мнению, «знание уничтожает действие».
Обратите внимание, кто обычно «очарован» рациональностью и просвещением. Нет, не политики и бизнесмены. Но обычно те, у кого никакой власти нет. Политики и бизнесмены воспринимают реальность относительно: сегодня они демократы-реформаторы, завтра консерваторы-реакционеры. Сегодня они дают деньги, чтобы доказать реальность climate change, а завтра, чтобы это опровергнуть. Власть имеет естественную тенденцию к маргинализации интеллекта, останавливаясь лишь в тот момент, когда она становится настолько интеллектуально безоружной, что не может выжить. Это, например, произошло с Третьим Рейхом. Но каждый раз любая власть приходит к выводу, что ложь и манипуляция гораздо лучший инструмент для реализации краткосрочных и среднесрочных целей.
Для мусароў падобнага кшталту спецаперацыі гэта не толькі праца. Гэта магчымасць атрымаць асалоду ад уладарання над людзьмі. Гэтае іх жаданне праяўляецца ў кожнай дробязі. Нават калі яны робяць тыпу “дабро” затрыманым.
Пасля таго як я некалькі гадзін праляжаў пад дажджом, і ўжо канкрэтна так калаціўся ад холада, мусара па сваей ініцыятыве падвялі мяне да вогнішча, і пасадзілі там. І тут: сітуацыя з таварышам, якога збіваюць за адказ зняцца ў відэа. Я падымаю крык, пачынаю рамсіць з ментамі, маўляў што яны сабе дазваляюць. Тыя дарэчы вельмі напружыліся, бо побач ужо знаходзіўся следак з іншай структуры – СК, які цалкам мог іх здаць. Таму да мяне збягаюцца ўсе ГУБАЗацўы, абражаюць, пагражаюць, ізноў кладуць мяне тварам у зямлю, і выдаюць феерычныя фразы: “Он как у костра посидит сразу борзеть начинает”, “по-хорошему он не понимает”.
То бок, тыпу яны мне зрабілі вялізарнае ДАБРО – дазволілі адагрэцца ў вогнішча, а я, значыцца, няўдзячны мудак, нахабна пачаў крычаць калі майго таварыша збіваюць, замест таго каб удзячна маўчаць за магчымасць пагрэцца і не калаціцца, як заведзены трактар, ад холаду.
А праз хвілін 30 опер ізноў праявіў цуды гуманізму, “пашкадаваў” мяне і зноў павеў да вогнішча. Я сказаў адразу што калі ён гэта робіць хай н думае што я буду ізноў маўчаць калі яны пачнуць тварыць нейкую дзіч.
І гэтак ва ўсім. Хачу – караю, хачу – мілую. Для іх гэта кайф. Так яны пераадолеюць асэнсаванне свайго адчужджэння і някчымнасці (усё па Фрому). Нават калі мусар робіць табе дабро, за рэдкімі выключэннямі не трэба ўспрымаць гэта як сапраўдны чалавечы акт міласэрнасці. Гэта ўсе роўна адносіны ўлады і дамінавання. Гэта ўсе роўна адносіны гвалту, дзе ты – нераўнапраўны бок, а значыцца гэта ненармальныя адносіны. Ён усе роўна мае ў дадзены момант магчымасць кіраваць табой праз прычыненне табе фізічнага болю і пакутаў. Таму нават у моманты калі табе нешта ад іх трэба ці калі табе вельмі дрэнна, ці калі ён тыпу над табой злітаваўся, ніякіх добрых чалавечых адносін між вамі быць не можа. Ён – вораг. І забывацца аб гэтым нельга не на секунду.
Comments Off on СОБР і ГУБАЗіК – антрапалагічныя назіранні
