Некалькі дзён таму на ютубе з’явілася відэа “Беларусь в составе России? Соцопрос. Что белорусы думают об этом?”. І яно б, пэўна, прайшло міма маёй увагі, каб незалежніцкія рэсурсы не сталі яго актыўна піярыць, у тым ліку ў алармісцкім ключы: “СМОТРИТЕ ЧТО ДУМАЮТ ЛЮДИ, УЖАС, КУДА МЫ КАТИМСЯ!”. У выніку яно за 3 дні сабрало 1 млн 11 тыс праглядаў.
Відэа яўляе сабой апытанку на вуліцах Мінска, у якой людзі, асабліва моладзь, масава выказваецца ў падтрымку далучэння Беларусі да Расіі. Само відэа я тут намерана не стаўлю, каб не піярыць. Пакінем за дужкамі, што яно не мае нічога агульнага з сацыялогіяй. Галоўнае, яно з’яўляецца чарговым эпізодам інфармацыйнай вайны, якраз у тым стылі, пра які я пісаў раней. Гэтае відэа – не шчырая спроба разабрацца і нават не спроба другараднага ютубера хайпануць на гучнай тэме. Гэта мэтанакіраваная інфармацыйная аперацыя РФ. Абгрунтоўваю чаму:
1. Тэндэнцыйная падборка рэспандэнтаў. Стваральнікі імкнуліся паказаць, што людзі РОЗНЫХ узростаў – за аб’яднанне з РФ. Намерана пададзена некалькі галасоў супраць, каб не выглядала як яўны фэйк. Не, вядома, у Беларусі хапае ватнікаў. Але ніколі не паверу, што на вуліцах Мінска іх будзе так шмат. Агульнавядомы факт, што людзей саўковага складу болей у правінцыі. Дык вось, глядзіце на апытанку, якую зрабіў Андрэй Павук на вуліцах г.п. Акцябрскі . Нават там пераважная большасць – за незалежнасць. З чаго раптам у Мінску галасоў на карысць аб’яднання з РФ будзе болей, чым у Акцябрскім?
2. Сама пастаноўка пытання: “Далучыцца да Расіі лепей у палітычным ці эканамічным плане?” – апрыёры мае на ўвазе, што аб’яднанне нясе адразу НЕКАЛЬКІ станоўчых наступстваў, прытым у розных сферах.
3. Дробязь, але тым не меней. Звярнуў тэгі, якія прастаўленыя ў відэа: “#беларусь #россия #путин”. Пуцін. А чаму ж не Лукашэнка, калі відэа пра Беларусь і Расію?
4. У каментарыях – поўчышчы крэмлеботаў. Нават улічваючы правакацыйнасць відэа – ЗАНАДТА шмат праглядаў (для беларускага кантэнту 1,011 млн за 3 дні гэта нерэальная лічба). Відавочная накрутка альбо мэтанакіраваны піяр. І сапраўды, відэа хутка было раскідана па ватных форумах і пабліках. Лахтінскія тролі яўна былі адпраўленыя туды з метадычкай і заданнем.
5. І, зрэшты, звярнем увагу на сам канал, што за гэта запосціў. Каналу каля чатырох год. Абсалютна ўсе відэа да гэтага – забаўляльны кантэнт. Агляды на матацыклы, падарожжы, “Как КРУТО снимать видео на мобильный телефон”, “БЕШЕНЫЙ ДЕД МОРОЗ ДЕЛАЕТ ДВИЖ В ГОРОДЕ” і таму падобнае. І тут раптоўна аўтару канала, 22-гадоваму Степану Пракопчыку з Ліды, навучэнцу палітэхнічнага інстытуту ў Гданьску, робіцца вельмі цікавая вострапалітычная тэматыка.
Вы скажаце – ну, магчыма, хлопец вырашыў хайпануць, падняць сабе праглядаў на папулярнай тэме. Выдатна, але ж дзе ён быў, калі ішлі дармаедскія пратэсты, калі людзей хапалі за флэшмобы за гарадавога, калі ў Брэсце людзі выходзілі супраць акумулятарнага заводу? Сумяшчальныя – для беларускай аўдыторыі – падзеі. Аднак іх ён праігнараваў. Тэма ж уз’яднання з Расіяй яго “зацікавіла” менавіта зараз.
Што яшчэ больш цікава, пагугліўшы, знайшоў яго сумеснае відэа гэтага Пракопчыка (зробленае за 3 тыдні да апытанкі ў Беларусі) з іншым трэвэл-влогерам. Удвох яны ходзяць па вуліцах Гданьску і пытаюцца палякаў, што тыя думаюць аб украінцах. Пры гэтым задаючы правакатыўныя пытанні і падбіраючы максімальна вострыя адказы. Дзіўна, яшчэ адзін трэвэл-блогер, які РАПТОЎНА зацікавіўся палітыкай! Адзначу, гэтая правакацыя таксама была названая словам “соцопрос”.
Для тых хто не ў тэме, паясню: ўяўная “варажнеча” палякаў і украінцаў – адна з любімых тэмаў ватнай прапаганды. Воінаў гібрыднага фронту ўжо не раз лавілі на правакацыях з мэтай распаліць межнацыянальную нянавісць у гэтым напрамку.
Сумуючы ўсе вышэй сказанае, што бачу я: крэмлёўскія паліттэхнолагі, у рамках інфармацыйнай вайны падкацілі да другараднага відэаблогера з прапановай, ад якой ён не змог адмовіцца. Зрабі тое і тое. У нас свой інтарэс, а табе – хайп, падпісчыкі і грошы. Мэта – трымаць ідэю “уз’яднання” у фокусе грамадскай думкі, працягваць прапіхіваць міф аб тым што бОльшая частка беларусаў гэтага жадае.
Самае кепскае што кручок праглынулі незалежныя СМІ. Таму будзьце ўважлівыя, захоўвайце спакой і памятайце, што лёс Беларусі ў рэшце рэшт вырашае не пуцін і лука, а мы самі.
