У свой час, гаду ў 2006-м адкрыў для сябе такую цікавую навуку, як эталогія чалавека. Аказваецца, вельмі шмат што ў нашым жыцці дэтэрмінавана нашымі інстынктамі, прыроджаныя паводзіны часам з вялікім трудом карэктуюцца сацыяльнымі адносінамі. Паводзіны ў межах сацыяльный іерархіі, каханне і сэксуальнасць, паводзіны ў небяспеке, альтруізм ці эгаізм – усё гэта ў вялізнай ступені з’яўляецца плодам эвалюцыі. Этолагі кажуць, што чалавек не ёсць tabula rasa, якой выхаванне задае праграму ад пачатку да канца.
Цікава, што навука якая, здаецца, апаніруе прагрэсіўным сацыяльным дысцыплінам і дактрынам (сацыялогія, псіханаліз) павінна быць у сутнасці рэакцыйнай, апраўдываць “натуральнае” панаванне чалавек над чалавекам, існаванне іерархіі ў грамадстве і, як след, эксплуатацыю. Але гэта якраз не так! Я прачытаў пэўную колькасць навуковых артыкулаў па эталогіі, і мноства з іх падводзяць чытача якраз да думкі аб тым, што паколькі альтруізм есць неад’емная частка чалавечых паводзін, то і грамадскі лад, пабудаваны на ім – а не на канкурэнцыі – быў бы найлепшым рашэннем многіх сацыяльных праблем.
Здаецца, калі ўрэшце нейкі вучобы, ці група вучоных здолее развіць тэорыю “навуковага анархізму”, то сур’езнае, калі не галоўнае месца ў ім зоймуць канцэпцыі, завязаныя на эталогію чалавека.
Стала цікава? Вось вам тры грунтоўных тэксты па тэме:
1. М.Л. Бутовская – Этология человека: история возникновения и современные проблемы исследования. http://ethology.ru/library/?id=268
2. Конрад Лоренц – Агрессия http://nv-shulenina.narod.ru/lorenc_konrad_agressiya.pdf
3. В.Р. Дольник – Этологические дискуссии по запретным садам гуманитариев. http://www.follow.ru/article/145
